Orpheus Magazine: 't Hooge Nest
Naast film- en tv-producties is theater geen onbekend terrein.
“Verschil is dat je bij een theatervoorstelling het verhaal elke avond opnieuw vertelt en tot leven laat komen. Bij film is elke dag anders, scènes worden vrijwel nooit chronologisch opgenomen. Zo’n verhaal komt voor mij pas tot leven als de film gemonteerd is. Hoe het straks gaat verlopen met deze monoloog? Ik stort me er gewoon maar in, net zoals ik doe als ik aan een film begin. De afgelopen jaren mocht ik mooie en leuke rollen in films en series vertolken, een wens die uitkwam… Net als de wens om een gezin te stichten. Met twee jonge kinderen thuis en chronisch slaaptekort moest ik even niet aan een theatertour denken. Maar het afgelopen jaar begon ik het te missen!”
Benno Hoogveld, de regisseur wilde jou. Waarom jij?
“Hij zocht een actrice die het aandurfde zo’n complex verhaal te spelen en ook met een monoloog de theaters in te willen. Dat wil niet elke acteur, sommige collega’s vinden dat te eenzaam. Al in ons eerste gesprek bleken we dezelfde visie te hebben op hoe je dit verhaal de theaters in zou kunnen brengen. Dat gaf vertrouwen. Belangrijk is verhalen als deze te blijven vertellen, te beseffen dat wij in vrijheid leven en dat dat een groot goed is. Elke dag vechten wereldwijd heel veel mensen om te overleven, ze kunnen alleen maar hopen op en bidden voor vrijheid. We zien de beelden, horen hun verhalen maar hebben de luxe om ons van veel oorlogen te distantiëren, het is een ver-van-onsbed-verhaal. De Tweede Wereldoorlog ligt nog steeds in het collectief geheugen van de Nederlander, de verhalen maken indruk en leren ons de vrijheid nooit voor lief te nemen.”
Waarom is ’t Hooge Nest zo’n pageturner?
“Het is een boek dat je niet kan wegleggen, maar soms misschien wel wil. Het is een verhaal over verraad en moed in een tijd dat mensen de menselijkheid verloren of dat hen de menselijkheid werd afgenomen. Wanneer mensen getallen worden… Maar dan zijn er ook de zussen Brilleslijper, die door hun verzet en hun wil om te leven, overleven. Hun verhaal verdient een groot publiek.”
Kruip je in de huid van Janny en Lien of ben je de beschouwende verteller?
“Anders nog: ik vertolk de rol van Roxane, die in ’t Hooge Nest komt wonen en daar tijdens een verbouwing sporen aantreft van de zussen. Sporen die daar decennialang verborgen lagen. Roxane gaat op zoek naar het verhaal achter die sporen: van wie waren ze, wat gebeurde er met deze mensen? Ze neemt in haar boek alle feitelijkheden mee om een zo waarachtig mogelijk verhaal te vertellen. Dat deed ze knap, het is een heel menselijk verhaal geworden. Juist dat menselijke verhaal brengen wij op het toneel. We stippen niet alles aan maar volgen, via Roxane, de zussen Brilleslijper tijdens belangrijke, invoelbare momenten in hun leven. Door zo het verleden naar het heden te halen hopen we de geschiedenis bij de theaterbezoekers extra te laten beklijven.”
Hoe bereid je je voor?
“Een theatertour is mentaal en fysiek uitdagend, dus ik zorg dat ik fysiek in conditie ben. Ik bezoek musea en lees alles waarvan ik denk dat het kan helpen om me voor te bereiden op de rol. En praten… veel praten. Ook met Benno. Ik ga deze uitdaging aan omdat ik van vertellen van verhalen houd. Dit is een verhaal dat verteld móet worden.”
Daarmee zei je ja tegen het team dat eerder indruk maakte met Solo Stories als Ma, Nu ik je zie en Sonny Boy.
“Met Benno had ik meteen een klik. Omdat we een solovoorstelling gaan maken, zullen we veel 1 op 1 repeteren. Ik heb nog niks gelezen maar heb alle vertrouwen in Marc Veerkamp die de tekst schrijft.”
Deze voorstelling is exact 80 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog te zien. Het is zo lang geleden, moeten we er niet over ophouden?
“Ieder verhaal van verzet in oorlog, met gevaar voor eigen leven om een ander leven te redden, is een heldendaad en verdient het verteld te worden. Omdat het ons leert om altijd naar een ander uit te kijken en niemand buiten te sluiten. We leven samen. En dat leven is kwetsbaar en kostbaar. Verhalen van vrouwen in het verzet, in dit geval twee Joodse vrouwen, zijn nog steeds onderbelicht. Maar ze zijn er en verdienen meer aandacht.”
UITgelicht!
Schrijfster en jurist Roxane van Iperen werd bij een groot publiek bekend met ’t Hooge Nest, waarmee ze de Opzij Literatuurprijs 2019 won en de shortlist van de NS Publieksprijs 2020 behaalde. Het boek waarvan ruim 250.000 exemplaren werden verkocht verscheen in twaalf landen in vertaling en bereikte onder andere de bestsellerlijsten in Duitsland en Engeland.