Orpheus Magazine: Valentina Tóth heeft haar plek gevonden
Ja, dat is het. Valentina is een veelzijdig theatermaker. Haar debuutvoorstelling Wildbloei is theater, musical, performance, operette, comedy. Het ene moment barst zij uit in Mozarts Zauberflöte, het volgende moment vertelt ze over een aanranding op een Zweeds naaktstrand. Ze zingt een lieflijk lied over haar moeder. Ze speelt een bullebak van een Russische pianolerares en recenseert zichzelf schaamteloos door mannelijke ogen. De hysterische vrouwen die zij ten tonele voert, doen je soms even achteruitdeinzen.
Om te begrijpen wie er op dat podium staat, waarom ze zo buitengewoon piano speelt en zingt, moeten we toch even uitleggen welke weg ernaartoe ze heeft bewandeld: Valentina Tóth (1994) leek voorbestemd een groot pianiste te worden. Eigenlijk was ze het al, want toen ze vijftien was, speelde ze in de New Yorkse Carnegie Hall. Maar ze nam een afslag, stapte van het conservatorium in Brussel over naar de acteursopleiding van het Royal Institute of Theatre, Cinema and Sound in dezelfde stad en sloeg van daaruit het cabaretpad in.
En nu kun je geen verhaal of interview meer over je zien of lezen of je bent ‘die klassieke muzikant - of het ‘wonderkind’ - die cabaretier is geworden’.
“Ja, daar begin ik een beetje moe van te worden. Blijkbaar zal me dat nog wel even blijven achtervolgen. Zit ik na jubelende recensies over Wildbloei in februari bij Jeroen Pauw aan tafel, gaat het weer over die piano. Maar ach, alles heeft een doel gehad en mede daardoor ben ik geheel toevallig tegen mijn roeping aangelopen.”
Sorry dat we er nog even aan meedoen. Het zal snel andersom zijn: de cabaretier die ooit een klassiek muzikant was. Met als voetnootje dat haar pianospel buitengewoon is.
“Ik ontken mijn verleden niet, de opleidingen die ik heb gedaan, hebben me ontzettend veel gebracht. Ik studeerde als kind piano en ik ging gewoon met de stroom mee. Ik wilde ook de perfectie bereiken. Maar mijn ziel en zaligheid zaten er niet in. Op de toneelschool vond ik er wel steeds meer mezelf. Toen ik in 2018 afstudeerde, wilde ik een eigen voorstelling maken. Met voor mij als belangrijkste zoekopdracht: ‘hoe ver kan ik op het persoonlijke vlak gaan op een podium? Hoe kwetsbaar durf ik te zijn?’ Dat is eng.”
Je won in 2022 – we citeren de recensies – ‘op verpletterende wijze’ het Amsterdams Kleinkunst Festival. Je debuut Wildbloei kreeg een regen aan sterren.
“Ik had voor het AKF wat liedjes, wat typetjes rond het thema ‘hysterische vrouwen’. Ik haalde de halve finale en ging als aanloop met de andere finalisten op tournee. Ik leerde dat het in kleine theaters in ‘de regio’ soms zwoegen is, dat een zaal vol ouderen naar mijn soort hysterische uitbarstingen kan kijken als konijnen in een koplamp. Ik kreeg Stephanie Louwrier als coach, een actrice en performer die ik bewonder. Precies degene die ik nodig had en die me uitdaagde diep te gaan. In de finale viel voor het eerst alles op z’n plek. Ik voel dat ik nog nooit zo ben gegroeid als in de twee jaar erna en nog nooit zo kwetsbaar heb durven zijn. Het podium was tijdens de try-outs vaak de hemel en tegelijk de hel. Maar ik heb mijn plek nu helemaal gevonden.”
Valentina Tóth schitterde in 2022 al tijdens ons eigen Cabaretfestival SCHATER. In de intieme setting van de Altioszaal veroverde ze het publiek door de sterren van de hemel te spelen. Ze keert terug naar Orpheus met haar zeer succesvolle cabaretdebuut, ditmaal in de Rabobankzaal. Mis deze kans niet om haar indrukwekkende performance live te ervaren, waarin ze de grenzen van het clichématige beeld van vrouwen in onze samenleving opzoekt.